DETAJE TE PROJEKTIT

E vendosur në Evropën Juglindore, Prespa formon një pellg të vetëm tre-kufitar me lartësi të madhe të ndarë nga Shqipëria, Greqia dhe Maqedonia e Veriut. Pellgu mbulon një sipërfaqe totale prej 1 519 km2 dhe përfshin dy liqene tektonikë të ndërlidhur – Prespën e Madhe dhe të Vogël – dhe malet përreth tyre. Megjithatë, praktikat e paqëndrueshme njerëzore në pellg sjellin përkeqësim të burimeve natyrore. Kërcënimet kryesore për ekosistemin përfshijnë: ndotjen e ujit dhe tokës, shpyllëzimin, erozionin e tokës, shterimin e rezervave të peshkut dhe humbjen e biodiversitetit (TDA, 2009). Duke pasur parasysh se sfida kryesore në mbrojtjen e mjedisit në pellgun e liqenit të Prespës janë inputet e bëra nga njeriu në ndotjen e ujërave në liqen, në periudhën e kaluar projektet dhe iniciativat që janë ndërmarrë kanë synuar kryesisht uljen e inputeve bujqësore. arrihet nëpërmjet kalimit në metoda më miqësore me mjedisin e kultivimit. Këto iniciativa kishin të bënin kryesisht me monokulturimin e fasules në Greqi dhe futjen e praktikave të mira bujqësore në prodhimin e mollëve në Republikën e Maqedonisë së Veriut. Praktikat e paqëndrueshme të menaxhimit të bujqësisë, peshkimit, ujit dhe pyjeve po shkaktojnë stres në shëndetin e ekosistemit të Basenit të Prespës. Edhe pse janë bërë shumë projekte dhe plane për mbrojtjen e liqenit të Prespës duke filluar me programet dhe programet e UNDP-së nga donatorë të tjerë si BE-ja dhe Agjencia Zvicerane për Zhvillim, liqeni ende po vuan nga ndotja dhe eutrofikimi. Në anën tjetër të kufirit, në Liqenin e Prespës së Vogël janë marrë shumë pak masa konkrete për mbrojtjen e tij. Liqeni i Prespës së Vogël është pjesë e Parkut Kombëtar të Prespës (NPP) në shqip, shtrihet në Gadishullin Ballkanik deri në Evropën Juglindore dhe ndahet midis Shqipërisë dhe Greqisë. Liqeni i Prespës, i Madh dhe i Vogël, janë ndër liqenet tektonikë më të vjetër dhe më të lartë të Evropës. Ato ndodhen rreth 850 m mbi nivelin e detit dhe rrethohen nga male të larta mbi 2000 m. Pushtimi i kallamit në Liqenin e Prespës së Vogël ndodh për shkak të devijimit të lumit Devoll drejt Prespës së Vogël. Liqeni në kohën e komunizmit, me qëllim mbledhjen e ujit gjatë dimrit dhe shfrytëzimin e tij gjatë verës për ujitjen e fushës së Korçës. Dizajni i keq dhe mosfunksionimi i dekantimit çon në akumulimin e aluvioneve në shtrati i liqenit. Duke qenë se uji nga Liqeni i Prespës së Vogël derdhet në liqenin e Prespës së Madhe, duke sjellë edhe ndotjen atje, duhen ndërmarrë veprime konkrete për mbrojtjen e të dy liqeneve. Projekti është projektuar për të kontribuar në mbrojtjen e mjedisit të pellgut të liqenit të Pespës duke përfshirë liqenin e madh të Prespës në Bashkinë e Resnjës dhe Liqenin e Prespës së vogël në Bashkinë e Devollit. Për të mbrojtur pellgun e liqenit të Prespës nevojiten veprime për të kontribuar në parandalimin e efekteve negative të proceseve antropogjene në mjedis, rritje të përdorimit të qëndrueshëm të burimeve natyrore dhe mbrojtje më të mirë të mjedisit. Kjo do të arrihet përmes: • Zhvillimi i aktiviteteve infrastrukturore p.sh. ndërtimi i impianteve të trajtimit të ujërave të zeza (WWTP) me sisteme të ujërave të zeza në Basenin e Liqenit të Prespës dhe futja e sistemit të ri të monitorimit online për cilësinë e ujit. • Aktivitete ndërgjegjësuese me popullatën. • Aktivitetet e ngritjes së kapaciteteve për menaxhimin e ujërave të zeza